آیا واقعا زالو برای واریس می تواند موثر باشد؟ زالو درمانی روشی سنتی مبتنی بر استفاده از زالوهای زنده برای بهبود گردش خون است. نتایج بالینی و تجربی استفاده از زالو نشان می دهد این روش به طور موقت علائم ناشی از اختلالات وریدی را کاهش دهد و اثربخشی بلندمدت آن معمولاً نیاز به تکرار جلسات و رعایت مراقبت های پزشکی مکمل دارد.
این روش با کاهش درد، تورم، التهاب و پیشگیری از لخته خون، عوارض واریس را کاهش می دهد؛ اما روش ارجح نیست. مشورت با متخصصین این حوزه از جمله دکتر واریس در مشهد کانالی مطمئن برای انتخاب بهترین روش درمان شماست.
| زالودرمانی در مقایسه با سایر روش های درمان واریس | |||
| ویژگی ها | زالودرمانی | لیزر و اسکلروتراپی | جراحی |
| میزان اثربخشی | موقت | دائم | دائم |
| دوره نقاهت و بازگشت به فعالیت | نیاز به مراقبت‌های خاص و استراحت چند روزه | بازگشت سریع | دوره نقاهت طولانی تر، استراحت حدود 2 هفته |
| عوارض و خطرات | عفونت، خونریزی، واکنش های آلرژیک | درد موقت، کبودی یا تغییر رنگ پوست | عفونت، خونریزی |
| گروه مناسب | واریس های سطحی | واریس های سطحی تا شدید | واریس های شدید |
زالودرمانی برای واریس چیست؟
زالودرمانی، leech therapy (Hirudotherapy)، یکی از روش های سنتی درمان رگ های واریسی و بهبود جریان خون است که معمولا برای درمان واریس پا استفاده می شود.
آیا زالو برای واریس پا خوبه؟
این پرسش را به نقل از نظر دکتر Prashant Pote در سایت drpotevascular پاسخ می دهیم:
“Varicose veins are caused by weakened veins and poor blood flow in the legs, and while leech therapy may help improve blood flow, it is not considered a first-line treatment for varicose veins. In fact, the use of leech therapy for varicose veins is not recommended by most modern medical practitioners.”
“رگهای واریس در اثر ضعف وریدها و جریان خون ضعیف در پاها ایجاد می شوند. گرچه زالو درمانی می تواند به بهبود جریان خون کمک کند، اما ارجح ترین روش درمان این عارضه نیست. در حقیقت زالو درمانی برای واریس توسط اکثر پزشکان مدرن پزشکی توصیه نمی شود.”
البته این بدان معنا نیست که زالو هیچ تاثیری بر درمان واریس ندارد. این روش به عنوان یک متد درمان طبیعی شناخته شده است. اما اینکه برای چه افرادی مناسب است کاملا وابسته به نظر یک متخصص است.
اگر در صدد انجام زالودرمانی برای واریس هستید، بهتر است با فوق تخصص جراحی عروق مشورت کنید تا بر اساس نیازهای فردی و سوابق پزشکی تان مناسب یا نامناسب بودن این روش را برای شما تعیین کند؛ همانطور که بهتر است به جای درمان خانگی گرفتگی عروق پا به یک متخصص مراجعه کنید.
زالو درمانی برای واریس چه تاثیری دارد؟
استفاده از زالو برای واریس تا حد زیادی عوارض ان را کاهش می دهد. اما چرا؟
- بزاق زالو حاوی انزیم هایی است که ضمن رقیق کردن خون، گردش خون رگهای آسیب دیده را بهبود می دهد.
- اثرات این انزیم ها فشار بر دیواره رگ را کاهش می دهد و از تجمع خون جلوگیری می کند.
- خواص آنتی باکتریال انزیم های بزاق زالو درد، تورم و التهاب حاصل از واریس را کاهش می دهد.
- ترکیبات بزاق ان مانع از تشکیل لخته خون می شود.
نتایج بالینی و تجربی زالو در درمان واریس
نتایج بالینی و تجربی استفاده از زالو درمانی برای واریس نشان داده که این روش می تواند به طور موقت علائم ناشی از اختلالات وریدی را کاهش دهد. آنزیم‌هایی مانند هیرودین که در بزاق زالو وجود دارد، خاصیت ضد انعقادی و ضد التهابی دارد و می تواند باعث بهبود جریان خون، کاهش تورم، درد و فشار در ناحیه ابتلا شود.
به نقل از ژورنال ijrcog:
“Leech therapy was found to significantly reduce venous engorgement by resolving edema, inflammation, and venous congestion.”
“زالو درمانی با رفع ادم، التهاب و تجمع خون وریدی، فشار و تورم ان را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.”
در مطالعات محدود بالینی، بیمارانی که از زالو درمانی استفاده کرده‌اند، گزارش کاهش در احساس سنگینی پا، بهبود رنگ پوست و کاهش ورم را داشته اند. با این حال، باید توجه داشت که این نتایج موقتی هستند و برای اثربخشی بلند مدت، معمولاً نیاز به تکرار جلسات و رعایت مراقبت های پزشکی مکمل وجود دارد. (درمان واریس با بیمه تامین اجتماعی تا حد زیادی هزینه های درمان را پوشش می دهد.) استفاده از زالو برای واریس محدود است و در قیاس با روش های مدرن و امروزی خطراتی قابل توجه دارد.
خطرات و عوارض زالو درمانی واریس
گرچه زالو برای کاهش علائم رگهای واریسی مفید است، اما استفاده از زالو برای درمان واریس با معایب و خطراتی همراه است؛ به ویژه اگر این درمان توسط افراد غیر متخصص انجام شود.
- ممکن است ناحیه آسیب دیده دچار خونریزی بلند مدت شود.
- در صورت ضدعفونی نشدن زالو احتمال عفونت بالا می رود.
- در صورت عدم خروج سموم از بدن از طریق زالو احتمال ایجاد خارش و التهاب در محل گزش وجود خواهد داشت.
- در افرادی با مشکل کم خونی از دست دادن خون می تواند منتج به ضعف و بیهوشی شود.
- زالوها حامل باکتری هایی در دستگاه گوارش خود هستند. ممکن است برخی افراد به دلیل حساسیت به بزاق زالو دچار واکنش های آلرژیک شوند.
- ممکن است این درمان باعث التهاب غدد لنفاوی شود.
نحوه درمان واریس با زالو درمانی
زالودرمانی واریس را می توان در این مراحل خلاصه کرد:
- ضدعفونی ناحیه آسیب دیده
- قرار دادن زالو ها در محل
- مکیدن خون توسط زالوها
- جدا شدن زالوها از پوست
- پانسمان ناحیه مدنظر
محل انداختن زالو برای واریس پا
جهت استفاده از زالو برای واریس پا تعداد 10-5 زالو در اطراف ناحیه آسیب دیده (رگهای متورم) قرار داده می شود. پس از مکیده شدن خون بیمار و جدا شدن زالو از بدن، ناحیه تحت درمان پانسمان می شود.
مکانیسم عمل زالو در درمان واریس پا
زالوها به پوست می چسبند و از طریق نیش زدن به آن تغذیه می کنند. هر زالو با نیش خود شروع به مکیدن خون کرده ؛ بزاق خود را به داخل رگهای واریسی ترشح می کند و 40-20 دقیقه بعد از پوست جدا می شود. این احتمال وجود دارد که تا چند ساعت پس از جدا شدن زالو از پوست ناحیه آسیب دیده همچنان خونریزی ادامه داشته باشد. این وضعیت نگران کننده نیست. البته عدم توجه به آن می تواند زمینه ساز بروز عفونت شود.
بزاق زالو حاوی هیرودین، یک ماده ضد انعقاد خون، است که در پیشگیری از لخته شدن خون نقشی موثر دارد. علاوه بر این، حاوی ترکیبات مفید دیگری است که گردش خون را بهبود می دهد.
بایدهای درمان واریس با زالو
مهم ترین نکته برای زالودرمانی واریس این است که به یک مرکز بهداشتی و افرادی متخصص مراجعه کنید تا احتمال انتقال میکروب ها و ایجاد عفونت به حداقل برسد. بعلاوه:
- زالو نباید نزدیک زخم های واریس قرار داده نشود. در غیر اینصورت احتمال عفونت را بالا می برد.
- زالوها نباید بیش از حدی مشخص روی پوست بمانند
- به هیچ وجه نباید به صورت خانگی اقدام به انجام این درمان کنید.
- به دلیل باقی ماندن جای نیش زالو، این روش به هیچ وجه انتخابی مناسب برای رفع رگهای تار عنکبوتی نیست. اگر به دنبال درمان زیبایی این رگها هستید بهتر است سراغ روش دیگری بروید.
مراقبت های قبل و بعد از درمان واریس با زالو
موثر بودن زالو برای واریس مستلزم رعایت نکاتی خاص قبل و بعد از درمان است. اگر این روش را انتخاب می کنید، رعایت نکات زیر را قبل از درمان حتما مدنظر قرار دهید:
- مصرف رژیم غذایی توصیه شده پزشک به مدت حداقل دو هفته قبل درمان جهت پاکسازی بدن
- مشورت با پزشک در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون
مراقبت های بعد از درمان عبارتند از:
- استراحت کافی و اجتناب از ایستادن های طولانی مدت
- اجتناب از قرار گرفتن از محیط های گرم (سونا، جکوزی یا حمام داغ)
- منع مصرف کرم یا لوسیون در محل گزش
- عدم مصرف غذاهایی سنگین
- نوشیدن آب زیاد
- پرهیز از مقاربت جنسی تا یک شبانه روز
- عدم مرطوب شدن محل گزش زالو تا 24 ساعت
- مراجعه به پزشک در صورت خونریزی بلند مدت
- استفاده از داروهای منعقد کننده و جوراب فشاری در صورت تجویزی پزشک
توصیه پزشکان برای موارد مجاز و غیر مجاز زالو درمانی واریس
بر اساس مقالات علمی معتبر در پایگاه NIH مواردی که اثربخشی زالودرمانی واریس گزارش شده عبارت است از:
- واریس های پیچیده با زخم های مزمن (نارسایی وریدی مزمن همراه با زخم در اندام)
- واریس‌های سطحی مزمن در مراحل اولیه (مراحل اولیه نارسایی مزمن وریدی)
- احتقان وریدی حاد پس از جراحی‌های ترمیمی
و مواردی که استفاده از این روش برای درمان واریس توصیه نمی شود شامل افرادی است که:
- اختلالات انعقادی مانند هموفیلی دارند
- مبتلا به کم خونی شدید هستند.
- بیمارانی که داروهای ضد انعقاد مصرف می کنند.
- در دوران باردهی یا شیردهی هستند.
- و بیمارانی که مبتلا به نقص ایمنی هستند.
در پایان، زالو برای واریس
استفاده از زالو برای واریس، با بهبود جریان خون، کاهش فشار دیواره رگ، درد تورم و التهاب ناشی از این عارضه را کاهش می دهد. بزاق زالو حاوی هیرودین است که در پیشگیری از لخته شدن خون نقشی موثر دارد. این روش به کاهش احساس سنگینی پا، بهبود رنگ پوست و کاهش ورم کمک می کند؛ اما این نتایج موقتی هستند و اثربخشی بلند مدت آنها نیاز نیازمند تکرار جلسات است.
مراجعه به یک مرکز بهداشتی، افرادی متخصص و رعایت مراقبت های قبل و بعد درمان عوارضی چون احتمال عفونت، خونریزی بلند مدت، خارش و التهاب واکنش های الرژیک آن را کاهش می دهد. اگر قصد درمان قطعی واریس را دارید دکتر حسین طاهری بهترین روش را به شما پیشنهاد می دهد.
سوالات متداول
ایا زالودرمانی واریس روشی موثر است؟
خیر، هرچند زالو ضمن رقیق کردن خون با کاهش فشار دیواره رگ، درد، تورم و التهاب حاصل از واریس را کاهش می دهد اما روش موثر و دائمی در درمان واریس نمی باشد و ممکن است عوارض آن از فوایدش بیشتر گردد بطور کلی تنها بیمارانی که دچار مراحل پیشرفته واریس و نارسایی مزمن وریدی شده و دچار زخم در اندام خود می باشند ممکن است از زالودرمانی سود ببرند.
در زالودرمانی واریس جای زخم می ماند؟
بله. اگرچه زالو درمانی برای واریس در طب سنتی برای بهبود گردش خون و کاهش التهاب استفاده می شود، می تواند در برخی موارد عوارضی مانند جای نیش زالو، باقی ماندن جای زخم یا لک روی پوست داشته باشد.
