اولین فاکتور مهم دلیل واریس پشت زانو وراثت و عوامل ژنتیکی است. علاوه بر آن، فاکتورهایی مانند چاقی، افزایش سن، یبوست، اختلالات هورمونی، تغذیه نامناسب و ایستادن یا نشستن های طولانی در بروز واریس نقش دارند. تورم، درد، خارش و سوزش رگ های آسیب دیده از علائم شایع این عارضه هستند. روش های مختلفی برای درمان اختلال مذکور وجود دارد که از جمله می توان به درمان واریس با اسکلروتراپی، لیزر، آر اف، جراحی و یا روش های سنتی و خانگی اشاره کرد. تجویز بهترین روش درمان بر اساس معاینات بالینی و بررسی شدت و توسعه عارضه از طریق روش های مختلفی مانند سونوگرافی، ام آر آی سی تی اسکن و … انجام می شود.
واریس پشت زانو چیست؟
واریس پشت زانو اختلالی در سیاهرگ های بدن و وضعیتی از رگ های برآمده و متورم در ناحیه وسیعی از پشت ساق پاست. دریچه های این رگ ها به دلایلی چون فشار زیاد روی وریدها، پیری و… ضعیف شده و در هر مرتبه انقباض عضلات برای پمپاژ خون به سمت بالا، مقداری خون باز گشته و در این رگ ها انباشته می شود؛ در نهایت به صورت رگ های متورم و پیچ خورده در این قسمت از پا مشاهده می گردد.
دلیل واریس پشت زانو
دلیل اصلی بروز واریس پشت زانو تخریب یا تضعیف دریچه لانه کبوتری سیاهرگ های این ناحیه است. سیاهرگ ها مسئول انتقال خون از اندام ها به سمت قلب هستند. تحت شرایطی این دریچه ها تضعیف و بسته شده، مانع از پمپاژ خون به قلب شده و در رگ جمع می شوند. تضعیف شدن این دریچه ها به دلایل مختلفی روی می دهد:
- وراثت و عوامل ژنتیکی
- پیری و افزایش سن
- چاقی و اضافه وزن
- یبوست های شدید
- وجود تومورهای لگنی و عروق خونی
- اختلالات هورمونی به دلایلی مانند قاعدگی یا بارداری
- سبک زندگی ناسالم (مصرف مداوم سیگار، تغذیه نامناسب)
- رژیم غذایی غیر اصولی برای کاهش وزن
- بیماری هایی مثل کم کاری تیروئید
- ایستادن و نشستن های طولانی مدت
علائم واریس پشت زانو
وجود رگ های برآمده آبی یا بنفش یکی از شایع ترین علائم این عارضه است. از دیگر نشانه های این نارسایی وریدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد و ناراحتی در ناحیه پشت زانو
- احساس سنگینی و سفتی پا حین راه رفتن
- خارش و سوزش در اطراف رگ های آسیب دیده
- خستگی بیش از حد پا
- گرفتگی عضلات به ویژه در زمان خواب
- تورم و التهاب و تغییر رنگ پوست در ناحیه پشت زانو
نحوه تشخیص واریس پشت زانو
با معاینات بالینی، مشاهده علائم ظاهری و رنگ پوست توسط یک پزشک متخصص تشخیص این عارضه به راحتی امکانپذیر است. در روند تشخیص پزشک می تواند دلیل واریس پشت زانو و منشا اصلی گره رگ های آسیب دیده را شناسایی و روش های درمانی لازم را تجویز کند. از دیگر روش های تشخیص این واریس می توان به استفاده از ابزارها و تجهیزات پزشکی مانند سونوگرافی داپلر و داپلکس رنگی، سی تی اسکن، ام آر آی، اسکن اولتراسوند و ونوگرافی اشاره کرد.
عوارض واریس پشت زانو
عوارض واریس پشت زانو را می توان در دو گروه سطحی و جدی تر بررسی کرد. از عوارض سطحی این عارضه می توان به مواردی مانند ایجاد نازیبایی روی پوست و عدم امکان پوشیدن هر لباسی توسط شخص بیمار اشاره نمود. عوارض جدی تر آن نیز عبارتند از:
آمبولی ریه
یکی از عوارض نادر واریس پشت زانو است. با لخته شدن خون در رگ ها در اثر این عارضه، ممکن است خون به جریان بیفتد و به ریه ها برسد. در این حالت آمبولی ریه رخ می دهد.
ترومبوفلبیت
این عارضه به تورم عروق پا گفته می شود که در نتیجه لخته شدن خون ایجاد می شود و می تواند در گردش طبیعی جریان خون اختلال ایجاد کند. ترومبوفلبیت به دو صورت عمقی و سطحی بروز پیدا می کند.
عفونت شدید در بدن
صرف نظر از اینکه دلیل واریس پشت زانو چیست، در وضعیتی که این عارضه باعث عوارضی مانند تورم، اگزمای پوستی و جراحت های باز شود، بیمار را به عفونت دچار می کند. عفونت ممکن است پیشرفت کند و با گردش جریان خون در تمام اندام های بدن پراکنده شود.
درمان واریس پشت زانو
برای تسکین درد واریس پشت زانو متدهای درمان مختلفی وجود دارد. پزشک پس از معاینه بالینی و بررسی های لازم بهترین روش درمان را تجویز می کند.
روش های پزشکی، قطعی ترین راه درمان واریس پشت زانو
متدهای پزشکی قطعی ترین روش درمان این عارضه محسوب می شوند. در ادامه به مهم ترین روش های آن اشاره می کنیم.
1. اسکلروتراپی برای واریس پشت زانو
این روش درمان واریس شامل تزریق داروی شیمیایی اسکلروزان به بدن است. اسکلروتراپی تحت شرایطی که این عارضه مویرگ ها را درگیر کرده و آنها به شکل تار عنکبوت در آمده باشند استفاده می شود. تزریق این ماده در رگ های آسیب دیده، به کاهش تورم، گردش بهتر جریان خون، از بین رفتن مویرگ های واریسی و تسکین درد واریس پشت زانو کمک می کند.
2. لیزر درمانی واریس زانو
تحت شرایطی که به دلیل واریس پشت زانو، رگ های واریسی عنکبوتی شکل ایجاد شده باشد، درمان واریس با لیزر انجام می شود. در این متد فیبر نازکی از لیزر به رگ وارد و گرمای آن باعث حذف رگ های آسیب دیده می شود.
3. فلبکتومی واریس پا و زانو
فلبکتومی روشی سرپایی و کم تهاجمی است که از طریق قلابی با همین نام انجام می شود. در این روش سوراخ هایی ریز روی سیاهرگ های آسیب دیده ایجاد می شود. سپس، قلاب فلبکتومی در سوراخ ها فرو برده شده تا سیاهرگ های واریسی خارج شوند.
4. رادیوفرکانسی واریس در پشت زانو
رادیو فرکانسی یا RF روشی است که در آن از امواجی تحت همین عنوان برای برداشتن و مسدود کردن رگ های واریسی استفاده می شود. این روش درمان واریس پشت زانو سرپایی است و با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود.
5. جراحی برای واریس زانو
دلیل واریس پشت زانو هر فاکتوری باشد، جراحی واریس از اصلی ترین روش های درمان آن است. این روش در حالت های پیشرفته عارضه مذکور و به منظور جلوگیری از تشدید آن استفاده می شود. در این روش شکافی بزرگ در کشاله ران پشت زانو ایجاد و سیاهرگ های آسیب دیده بسته می شوند. بر خلاف سایر روش های درمانی، جراحی با عوارض بیشتری همراه است که از آن جمله می توان به عفونت، آمبولی ریه، آسیب به عصب های پا و لخته شدن خون (ترومبوز وریدی) اشاره کرد.
6. درمان دارویی واریس پشت زانو
یکی دیگر از روش های درمان واریس پشت زانو، استفاده از داروهای مخصوصی است که جهت تسکین التهاب، تورم و درد واریس پشت زانو و باز کردن وریدها عملکردی موثر دارند. یکی از این داروها قرص دافلون است که ضمن بهبود جریان خون، در کاهش نشت و پارگی وریدها و جلوگیری از لخته شدن خون مفید عمل می کند.
7. چسب مخصوص وناسیل و واریس زانو
وناسیل، چسب مخصوصی است که به ناحیه زیر پوست تزریق می شود. این چسب رگ های آسیب دیده واریسی را می بندد تا وریدها سخت شده و در نهایت از بین بروند. این روش برای درمان رگ های واریسی سطحی و عنکبوتی شکل مناسب است. چسب وناسیل جهت درمان سیاهرگ های واریسی بزرگ و رگ هایی که آسیب دیدگی آنها تا حد ترومبوز وریدی عمقی پیشرفته روش موثری نیست.
روش های سنتی درمان
دلیل واریس پشت زانو، کم تحرکی، اضافه وزن و یا هر عامل دیگری باشد به روش های سنتی هم درمان آن امکانپذیر است. برخی از این روش های درمانی عبارتند از:
- استفاده موضعی از روغن های طبیعی مانند روغن بابونه، درخت سرو، آووکادو، لیمو، اسطوخودوس و بومادران
- دمنوش چای سبز برای کاهش درد
- استفاده از مواد غذایی ضد التهاب مانند زنجبیل و خاکشیر
- جوراب واریس
درمان واریس پشت زانو با روش های خانگی
برای درمان واریس در ناحیه پشت زانو می توانید از روش های خانگی زیر کمک بگیرید:
- تغذیه صحیح شامل مصرف غذاهای پرفیبر، دارای آنتی اکسیدان، غذاهای تند و پرادویه، سرکه سیب و عصاره هسته انگور
- تحرک کافی و انجام ورزش منظم
- عدم استفاده مداوم از لباس های تنگ
روش های پیشگیری از واریس پشت زانو
توجه به نکات زیر برای کاهش ابتلا به این عارضه مفید خواهد بود:
- اجتناب از ایستادن، نشستن یا روی هم انداختن پاها به مدت طولانی
- انجام ورزش هایی مانند دویدن و پیاده روی یا دوچرخه سواری طی روز
- جلوگیری از افزایش وزن
- بالا نگهداشتن پاها حین استراحت
- عدم مصرف دخانیات
در پایان، علت واریس پشت زانو
دلیل واریس پشت زانو به فاکتورهایی چون سابقه ژنتیکی، پیری، یبوست، اختلالات هورمونی، تغذیه نادرست، چاقی، ایستادن و نشستن های طولانی فرد بر می گردد. این عارضه با علائمی شایع مانند ایجاد رگ های بنفش یا آبی، درد و تورم، سنگینی، خارش و سوزش در ناحیه آسیب دیده همراه است و با معاینات بالینی و یا تجهیزاتی مانند سی تی اسکن، ام آر آی و … قابل تشخیص می باشد. از عوارض واریس پشت زانو می توان به مواردی جدی مانند آمبولی ریه، ترومبوفلبیت و عفونت در بدن اشاره کرد. درمان این عارضه به روش های سنتی، خانگی و پزشکی امکانپذیر است. متدهای پزشکی قطعی ترین روش درمان هستند و بسته به شدت و وسعت بیماری شامل روش هایی مانند درمان دارویی، اسکلروتراپی، لیزر، آر اف، فلبکتومی و جراحی هستند که در کلینیک تخصصی واریس انجام می شوند.
سوال متداول واریس پشت زانو
1. علت واریس پشت زانو چیست؟
چاقی، وراثت، پیری، تغییرات هورمونی، کم تحرکی، یبوست، تغذیه نامناسب، ایستادن یا نشستن های طولانی، تومورهای لگنی و عروق خونی
2. قطعی ترین روش درمان واریس پشت زانو چیست؟
متدهای پزشکی قطعی ترین روش درمان این عارضه هستند. درمان دارویی، چسب وناسیل، اسکلروتراپی، لیزر، آر اف، فلبکتومی و جراحی از جمله این روش ها هستند که به تناسب شدت و وسعت عارضه تجویز می شوند.
3. درمان مفید برای کاهش درد واریس پشت زانو در طب سنتی چیست؟
استفاده موضعی از سرکه سیب و یا مواد غذایی ضد التهاب مانند خاکشیر و زنجبیل و فلفل قرمز
